واحد پرتال - ایران کشور لرزه ی خیر
از نقطه نظر لرزه زمین ساختی، کشور ایران بخشی از کمر بند زلزله خیز آلپـ هیمالایا را تشکیل میدهد و تهران به عنوان پایتخت ایران در کوهپایههای جنوبی کوههای البرز مرکزی و در منطقهای بسیار فعال واقع شده است.
زلزله چیست؟
زمین لرزه بازتاب یک رویداد زمین شناختی است که بصورت جنبش در سطح زمین ظاهر میشود. گسیختگی در پوسته جامد زمین که بدلیل جنبشهای برشی در دو سوی گسلها روی میدهد عامل اصل بروز زمین لرزه بوده و پیامد مستقیم انباشتگی تنشها در پی جا به جایی ورقههای زمین ساختی نسبت به یکدیگر میباشد.
جزئیات زمین لرزه
زمینلرزه اردیبهشت ۱۳۹۹ دماوند (یا زمینلرزه اردیبهشت ۱۳۹۹ تهران) اشاره به زمینلرزهای دارد که در این روز، در نزدیکی تهران، پایتخت ایران، روی داد. در روز ۱۹ اردیبهشت و در ساعت ۱۲:۴۸:۲۱ بامداد به وقت محلی تهران، زمینلرزه ای با قدرت ۴٫۹ تا ۵٫۱ ریشتر، در عمق ۷ کیلومتری زمین، به مرکزیت امامزاده هاشم آمل و منطقه مُشا دماوند رخداد و در آبسرد، گیلان، گیلاوند و رودهن و بیشتر نقاط استان تهران احساس شد.
شرح زلزله 19 اردیبهشت:
یکی از خبرگزاری ها به دنبال این زلزله چنین گزارش کرد: نیمه های شب بود و تا طلوع روز 19 اردیبهشت خیلی مانده بود چشم های پایتخت نشینان در حال به خواب رفتن بود که به یک باره تکانی شدید وحشت فراوانی در شهر گسترانید. آری زمین لرزه بود تمامی دیوارها به یکباره شروع به لرزیدن کرد اما گویا تمامی هم نداشت تا جای ادامه داشت که خواب و خیال راحت را از اهالی تهران ربود همه از ترس جانشان به خیابان ها هجوم بردند.
همه آمده بودند پیر و جوان زن و مرد همه آن شب در خیابان ماندند و شب زنده داری کردند. این زمین لرزه در حوالی گسل مشا اتفاق افتاده و مبین آن است که به احتمال زیاد، لغزش این گسل باعث ایجاد این زمین لرزه شده است.
وقوع پس لرزه های شدید
زمین لرزه گویا دست بردار تهران نبود و هر از چند گاهی باز مردم را وحشت زده تر از قبل می کرد به گونه ای که پس از زمین لرزه بزرگ 5.1 ریشتری چندین پس لرزه به بزرگی 2.5 ، 2.7، 3.5 و 3.9 ریشتری در این منطقه به وقوع پیوست.
بازشدن درب ورزشگاه ها به روی مردم
بعد از زلزله تهران و با دستور مسعود سلطانی فر، وزیر ورزش و جوانان برای اسکان مردم درب های استادیوم آزادی، تختی ، کشوری، شیرودی و انقلاب برای استقرار مردم باز شد.
بر همین اساس تمامی اماکن روباز ورزشی استان تهران آماده پذیرایی از مردم شد. اعزام تیم های ارزیاب به منطقه این زمین لرزه آنقدر وحشت به دل ها انداخته بود که همه بیم رخ دادن فاجعه را در سر می پروراندند در این راستا وزیر کشور در دستوری به استاندار تهران و رئیس سازمان مدیریت بحران کشور از آنها خواست با سرعت نسبت به ارسال تیم های مجهز امدادی به منطقه اقدام کنند.
عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور در این دستور خواستار امدادرسانی سریع و بهینه به آسیب دیدگاه احتمالی، با رعایت کامل پروتکل های بهداشتی و مراقبتی درباره بیماری ویروس کرونا در منطقه دماوند تهران شد.
همچنین تیمهای هلال احمر برای بررسی آخرین وضعیت خسارت احتمالی به روستاهای منطقه اعزام شدهاند.
آماده باش کامل بخش های درمانی
دیری نپایید که سعید نمکی، وزیر بهداشت از هماهنگی اورژانس کشور و هلال احمر و مدیران ذی ربط در بخش های درمانی برای آماده باش تمام مراکز خبر داد.
تشکیل ستاد مدیریت بحران شهرداری تهران
در همان دقایق اولیه این رخداد رئیس مرکز ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تهران از تشکیل ستاد مدیریت بحران تهران و آماده باش کامل همه عوامل شهرداری در مناطق 22 گانه خبر داد.
شمار مصدومان و خسارات حادثه
در همان ساعت اولیه مجتبی خالدی سخنگوی سازمان اورژانس کشور از مصدومیت 11 نفر بر اثر فرار و ترس از حادثه خبر داد که از این تعداد 6 نفر در منطقه گیلاوند شهرستان دماوند و پنج نفر در شهر تهران بودند و متاسفانه یک مرد 60 ساله در زمان فرار دچار حادثه شده و فوت کرد.
همچنین وقوع زلزله منجر به ریزش کوه در محور زردبند - فشم شد که البته خسارت مالی و جانی در پی نداشت.
ایجاد ترافیک و شلوغی در پمپ بنزین
تقریبا 3 ساعت از زمان وقوع زلزله گذشته بود که رئیس پلیس راهور تهران بزرگ از افزایش 20 تا 30 درصدی میزان ترافیک به دلیل خروج برخی شهروندان از شهر خبر داد.
پمپ بنزین ها هم به لحاظ تردد مردم و حضور شهروندان با افزایش تقاضا رو به رو شدند.
شهر آرام گرفت
آن بامداد پر دلهره بالاخره به سحر رسید و خوشبختانه خسارت جدی از آن همه وحشت برجای نماند.
حوالی ظهر 19 اردیبهشت بود که اداره کل ژئودزی و نقشهبرداری زمینی سازمان نقشهبرداری کشور در دومین گزارش خود از زمین لرزه مشاء در تهران اعلام کرد: منطقه البرز مرکزی لرزه خیز بوده و در طی دو هزارسال گذشته بیش از 20 زمینلرزه با بزرگی 6/5 ریشتر دراین منطقه به وقوع پیوسته است. از دیدگاه زمین ساخت البرز مرکزی توان ایجاد زمین لرزههای بزرگ را دارد و گسلهای توانمندی در البرز مرکزی قرار دارند که بارزترین چشمه خطر برای شهر تهران گسل مشاء-فشم و گسل شمال تهران است.
بروز فاجعه در صورت تکرار زلزله
از آنجایی که تهران دارای جمعیتی ثابت و شناور در حدود 15 میلیون نفر است و دارای تمرکز فعالیتهای صنعتی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی زیادی است. زمین لرزه در این شهر می تواند بسیار فاجعه آمیز باشد. در محدوده تهران حدود 16 گسل اصلی وجود دارد که گسل شمال تهران حالت قفل شدگی دارد و تغییرات خاصی در آن دیده نشده است. اما گسل "مشا" که از مشا تا هشتگرد امتداد دارد به طول حدود 200 کیلومتر گسلی هست که تغییر شکل دارد و حرکاتی در آن دیده شده است.
در پی این زلزله پیروز حناچی شهردار تهران در پستی توئیتری نوشت: با توجه به وقوع زلزله در تهران کلیه معاونین و مدیران شهرداری تهران در آماده باش کامل به سر میبرند. همچنین وزیر کشور در دستوری به استاندار تهران و رئیس سازمان مدیریت بحران از آنها خواست با سرعت نسبت به ارسال تیمهای مجهز امدادی به منطقه اقدام کنند.
وی همچنین ارزیابی از خسارات و اقدام به موقع جهت حل مسکلات مردم را از موارد ضروری در امدادرسانی مورد تاکید قرار داد.
استاندار تهران نیز اعلام کرد: زلزله در دماوند هیچ گونه خسارتی برجای نگذاشته است، تیمهای امدادی در آماده باش کامل هستند.
وی از مردم خواست آرامش خود را حفظ کنند و با رعایت فاصله گذاری اجتماعی مانع از بروز مشکلات بیشتر شوند.
براساس گزارشهای منتشر شده در منطقه گیلاوند در بعضی از منازل مسکونی دیوارها دچار ترک خوردگی شدهاند.
در شهر تهران نیز بیمارستانهای فیروزگر - حضرت رسول - امام خمینی - امام حسین - شهدای تجریش در حالت آماده باش درآمدند.
در عین حال رئیس پلیس راهور تهران از افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی ترافیک در خیابانهای تهران خبر داد و این نشان می دهد؛ بروز ترافیک در تهران در پی حوادث بزرگ امری قطعی است.
پس لرزه ها پشت سر هم در منطقه رخ داد اما همگی کوچک تر از زلزله اصلی بودند و خسارتی در پی نداشتند.
در گیلاوند ۶ مصدوم ترومایی گزارش شد اما در جاهای دیگر از مصدومیت گزارشی مخابره نشد.
در استان مازندران بیمارستان هاى ١٧ شهریور آمل و شهداى زیراب به حالت آماده باش درآمدند.
تمامى آمبولانسها در محدوده شرق استان تهران و جنوب استان مازندران در حالت آماده باش قرار گرفتند و در میادین اصلى شهر مستقر شدند.
خطری تهران را تهدید نمیکند/ پس لرزهها رو به کاهش است
نجار رئیس سازمان مدیریت بحران کشور از مردم خواست به شایعات توجه نکنند و اخبار را از منابع رسمی پیگیری کنند، به گفته او روال پس لرزهها نشان میدهد که خطری تهران را تهدید نمیکند.
در نهایت کانون زلزله روستاى زیارت اعلام شد و زلزله باعث ریزش کوه در جاده هراز شده بود.
در تهران نیز نهایتاً شمار مصدومان پنج نفر ثبت شد.
مردم امشب هوشیار باشند
استاندار تهران از مردم خواست شب را با هوشیاری و آگاهی بیشتری سپری کنند و در مکانهای امن حضور داشته باشند.
فرمانده کل ارتش نیز به فرماندهان نیروهای ارتش، دستور داد آمادگی کامل برای کمک به ستاد بحران داشته باشند.
زلزله ربطی به فعالیت آتشفشان دماوند نداشت
معاون پژوهشی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی اعلام کرد: زلزله رخ داده با فعالیت آتشفشانی دماوند ارتباطی ندارد چرا که گسل مشا که نزدیکترین گسل به این آتشفشان است در طول تاریخ فعالیتهای خود را داشته است.
جلسه اضطراری ستاد مدیریت بحران شهر تهران با حضور شهردار تهران و رئیس سازمان مدیریت بحران و همچنین جمعی از معاونین شهردار تهران برگزار شد.
سخنگوی اورژانس در نهایت شمار فوتی های این زلزله را دو تن اعلام کرد که عامل آن در هر دو حادثه ترس و اضطراب بوده است.
زلزله دشت مشاء در نزدیکی تهران همچون یک زنگ هشدار برای پایتخت نشینان و مانوری همه جانبه برای دستگاهها توصیف شد زنگ هشداری که باید از آن درس گرفت.
.