مقدمه:

يکي از خصائص مشترک بحران ها، ايجاد حس غافلگيري و ناتواني در عموم مردم مي باشد؛ به طوريکه گاه، تصميم گيري صحيح و مناسب را مختل نموده و تبعات منفي بحران، افزايش مي يابد. در اين بين، انتظاري که از حکومت ها و دولتها و بالتبع، سازمان هاي مسئول کنترل بحران مي رود اين است که در کمترين زمان، برخود تسلط يافته و به انجام وظايف مهم و اساسي خود بپردازند؛ لذا از مهم ترين وظايف از سازمان هاي مسئول در زمينه مديريت شرايط اضطراري، اتخاذ تصميمات دقيق و آني و پياده سازي بهترين آن هاست.

از طرف ديگر، مديريت بحران به شکل علمي نوپا و جديد، نياز به يافته ها و تجربيات جديد، به منظور دستيابي به اهداف عاليه خود(نجات حداکثري جان و اموال انسان ها) دارد و اين علم و تجربه بايستي به سازمان هاي درگير در مديريت حوادث-که پيکان مقابله با بحران ها هستند-تزريق گردد.

از روش هاي دستيابي به اهداف و تامين حداکثر بازدهي در فعاليتهاي سازمان هاي مسئول و خدمات رسان در حوزه مديريت بحران، بهره گيري از مشاوره و تجربيات افراد متخصص و صاحب نظر در اين حوزه مي باشد. به ديگر سخن، از راه تبادل انديشه ها و تضارب آراي نخبگان، مي توان به کشف ايده هاي جديد و کاربردي و در نتيجه، توسعه آگاهي و دانش مديريت بحران دست يافت.

با عنايت به موارد فوق الذکر، تشکيل اتاق فکر در سازمان پيشگيري و مديريت بحران شهر تهران با هدف فراهم سازي امکان تبادل آرا و انديشه هاي صاحبنظران و دست‌اندرکاران حوزه سوانح طبيعي و مديريت بحران و انتقال تجارب و ترسيم راهبردهاي کلان در اين حوزه، ضرورت مي يابد. اعضاي اتاق فکر سازمان را حدود 24 نفر از اساتيد و صاحب نظران حوزه مديريت بحران به همراه رياست و معاونان محترم سازمان تشکيل مي دهند تا علاوه بر استفاده سازمان از دانش و تجربيات متخصصان امر، چالش ها و معضلات مديريت بحران شهر تهران از طرف سازمان به ايشان انتقال يابد که امکان چاره جويي از طريق طرح ها و پروژه هاي کاربردي پژوهشي ميسر گردد.

هدف از تشکيل اتاق فکر:

هدف از تشکيل اتاق فکر سازمان پيشگيري و مديريت بحران شهر تهران تبادل دانش و تجربيات جديد در حوزه مديريت بحران و استخراج راهکارهاي ارتقاي سطح مديريت بحران شهر تهران مي باشد.

از جمله ديگر اهداف تشکيل اتاق فکر ميتوان به موارد زير اشاره نمود:

• ایجاد بستری مناسب جهت هم اندیشی خبرگان و پزوهشگران در راستای پیشبرد اهداف سازمان
• تقویت شبکه دانایی به منظور مدیریت بهینه بحران و ایجاد شبکه فکرو برقراری و استمرار ارتباط بین متخصصان و بسط دامنه تعامل تخصص
• تشکیل جایگاهی برای حل مشکلات استراتژیک سازمان
• نهادینه نمودن فرهنگ دانش محوری
• شناسایی و استفاده از راهكارهاي نوآورانه و خلاقانه و مبتني بر دانش در حوزه مدیریت بحران
• ایجاد ،حفظ وماندگاری دانش وشایستگی سازمانی
• بهره گیری از فرصتهای جدید دانش محور و توسعه سازمان بر پایه دانش
• برقراري ارتباط بين سازمان و دانشگاه جهت بهره گيري از آخرين دانش به روز حوزه مديريت بحران
• شناسايي چالش ها و احصاء راه حل هاي مطلوب در راستاي رفع چالش هاي شناسايي شده

وظایف اتاق فکر سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران

با توجه به اینکه سیاستگذاری در حوزه مدیرت بحران از سه بخش تشکیل شده است: گذشته پژوهی، شناسایی وضع موجود ، شناسایی آینده ممکن مطلوب و خروجی آن بیانیه سیاست است که نشان دهنده راه رسیدن از وضع موجود به آینده مطلوب می باشد . در این راستا برخی از وظایف اتاق فکر سازمان به شرح ذیل اعلام می گردد:

• گذشته پژوهی :
  • تحلیل و بررسی حوادث گذشته و دلایل آن و راهکارهای مدیریتی در آن حوادث
  • تحلیل نقاط قوت ، ضعف ، فرصت ها و تهدیدها
  • تحلیل اطلاعاتی که ریشه در گذشته دارد
  • تفسیر تجارب گذشته
• تحلیل وضع موجود:
  • شناسایی خبرگان و متخصصان حوزه مدیریت بحران
  • شبکه سازی بین خبرگان و متخصصان
  • شناسایی و توصیف مسائل
  • پژوهش برای حل مسائل
  • ارائه راهکارهای رفع چالشها
• آینده پژوهی:
  • تحلیل های کمی و کیفی روندها
  • طراحی آینده مطلوب ، ممکن و محتمل
  • تعیین اولویت ها و ضرورت تغییرات
  • بررسی منابع مورد نیاز برای تغییر
  • برنامه ریزی تغییرات برای آینده مطلوب