نگاهی به ریشه های وقوع سیل در شهری محروم با چهل هزار نفر جمعیت

کنارک، ناتوان در برابر سیل

بارندگی شدید در کنارک این شهر بندری کوچک از روز شنبه 11 دی ماه 1400 شروع شد و تا پایان روز جمعه ۱۷ دیماه نیز ادامه داشت، اکثر ایستگاه های سطح استان سیستان و بلوچستان بارش باران را شدید ثبت کردند.  در این بین شهر کنارک در روز دوشنبه ۱۳ دیماه ۱۴۰۰، با دریافت لحظه ای ۱۰۰ میلی متر باران در مدت زمان ۳۰ دقیقه، یکی از شدیدترین بارش های تاریخ ایران را به ثبت رسانید. بسیاری از محله‌های شهر کنارک دچار آبگرفتگی شده و خسارت جدی به آنان وارد شد. باتوجه به این که شهر کنارک فاقد شبکه جمع‌آوری آب‌های سطحی و فاضلاب است به سرعت معابر شهر پر از آب شد و شهر را درگیر سیلاب عظیمی کرد. آب حاصل از بارش باران به بیش از ۲ هزار خانه در این شهر بندری نفوذ پیدا کرد و بیش از ۱۲ هزار نفر درگیر آبگرفتگی خانه‌های خود شدند. بسیاری از مردم گرفتار در سیل یا خانه و کاشانه خود را از دست دادند و یا خانه‌هایشان تا قبل از بازسازی قابل استفاده نیست. بنابراین آواره کوچه و خیابان و نیازمند دریافت کمک‌های دولتی شدند.

گزارش اورژانس کشور از جان باختن هشت نفر تا روز 16 دیماه 1400 در سیل مناطق جنوبی کشور خبر داد. آمار مصدومین گزارش شده از سوی عوامل اورژانس متعلق به استان‌های فارس، کرمان و سیستان و بلوچستان است. در یکی از روستا‌های توابع شهرستان کنارک، یک دستگاه خودروی سنگین حامل ۱۰ سرنشین در هنگام خروج از روستا که در محاصره آب بود به دلیل شدت آبگرفتگی معابر داخل خودرو و سیل محبوس می‌شوند. به گفته استاندار سیستان و بلوچستان 90 درصد لوازم منزل مردم سیل زده کنارک در این سیلاب از بین رفت.

دلایل سیل کنارک

شهر کنارک با مساحت تقریبی 400 هکتار و با جمعیتی حدود 40 هزار نفر  به عنوان مرکز شهرستان کنارک و در جنوب استان سیستان و بلوچستان قرار گرفته است. همجواری این شهر بندری با دریا از یکطرف، بارش های مونسون تابستانی و بارش های رگباری پاییزی از طرف دیگر این شهر را همواره در معرض آسیب ها و مخاطرات جوی از جمله سیل و طوفان قرار داده است. نکته قابل توجه این است که این شهر علیرغم داشتن تهدیدهای اینچنینی از ضعف زیر ساختی و  شهرسازی رنج می برد که قدرت تخریب و آسیب این خطرات را دو چندان می کند که یقیناً اگر به طور جدی این مشکلات زیرساختی و شهرسازی شهر کنارک حل نشود همچنان این شهر توان مقابله با مخاطرات را ندارد و صدمات جبران ناپذیر جانی و مالی فراوانی را بجا خواهد گذاشت. شیب کم در سطح شهر و معابر، بالا بودن سطح آب زیر زمینی و زه دار بودن اراضی، عدم رعایت بر و کف در شهرسازی، تخریب اندک کانال های موجود و عدم لایروبی آن‌ها، نبود تخلیه گاه مطمئن جهت دفع آب‌های جمع شده در سطح شهر به دریا و همچنین عدم تکمیل شبکه جمع آوری فاضلاب این شهر را در مقابل سیلاب تسلیم کرده است. کنارک با بارش های اندک نیز دچار آبگرفتگی خواهد شد حال داستان از اینجا آغاز شد که این شهر بی بضاعت و کم توان درگیر سیل برق آسا (FLASH FLOOD) شده است که در هر جا با هر امکانات و زیر ساختی رخ دهد قطعاً به راحتی نمی توان با آن مقابله کرد و آن را مدیریت کرد.