الزامات آمادگی در برابر زلزله - 1397/10/05 12:10:00 ب.ظ

1397/10/05 12:10:00 ب.ظ اخبار, مقاله, اخبار برتر rating
image

زمین لرزه های شدید و ویرانگر در زمره پدیده های نادر به شمار می آیند که ممکن است دوره وقوع آنها در یک منطقه جغرافیایی مشخص در بازه زمانی طولانی و گاها بیش از یکهزار سال تجربه شوند،.

به گزارش روابط عمومی سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران به نقل از ایران، زلزله پنج دی ماه 1382 بم که با توجه به وجود ارگ تاریخی بم و تخمین قدمت آن به سده 500 قبل از میلاد مسیح و ناشناخته ماندن گسل عامل آن زمین لرزه، کمتر گمان می رفت دچار چنین واقعه ای شود و حتی شهر بم پیش از وقوع زلزله در نقشه خطرپذیری لرزه ای کشور در منطقه ای با مخاطره متوسط واقع شده بود و در فهرست شهرهای پر مخاطره به لحاظ احتمال وقوع زلزله قرار نداشت، تنها گسل شناخته شده در آن منطقه خارج از شهر بود و بسیاری با اطمینان می گفتند که وجود سازه خشتی و تاریخی ارگ بم خود گواه آن است که این منطقه فاقد پتانسیل لرزه خیزی است چه در غیر اینصورت باید بارها ارگ بر اثر زلزله در طول تاریخ تخریب می شد. دست بر قضا زلزله بم بر اثر حرکت گسلی ناشناخته تا آن زمان که درست از میان شهر می گذشت رخ داد و واقعه ای تلخ و دردناک را رقم زد و تقریبا این شهر تاریخی و مملو از نخلستان و باغ های زیبا را ویران کرد.

شمار جان باختگان این زلزله به علت کثرت و غلبه ساختمان های خشتی و نیز زمان وقوع آن در ساعت نخست بامداد هنگام خواب اکثر مردم، بالا بود؛ به دیگر سخن درس های نخست این زلزله که از آن به عنوان نخستین زلزله شهری کشور نیز یاد می شود این بود که شناخت کامل ابعاد خطر زلزله و برآورد پیامدهای احتمالی این مخاطره برای تمامی مناطق مسکونی کشور به ویژه شهرها که محل تمرکز جمعیت محسوب می شوند الزامی است و چه بسا به دلیل جوان بودن دانش زمین شناسی همچنان تعدادی از گسل ها ناشناخته باقی مانده اند و یا برآورد کاملی از توان لرزه خیزی گسل های فعال و پیامدهای زمین لرزه های محتمل به دست نیامده است، بنابراین شناخت ابعاد کامل خطرات و مخاطرات ناشی از حوادث و سوانح باید در اولویت نخست برنامه های ملی تاب آوری قرارگیرد.

شناخت احتمال وقوع زمین لرزه و پیامدهای محتمل آن در هر منطقه از فلات ایران نیازمند توجه جدی به حوزه مطالعات علمی و اجرای پروژه های تحقیقاتی است، نتایج این مطالعات چراغ راهی برای پیمودن مسیر ترسیم طرح های عمرانی و اجتماعی در حوزه های پیشگیری، آمادگی و برنامه های مقابله است. البته شناخت خطر و برآورد مخاطره زمین لرزه در تمامی مناطق دارای ریسک بخشی از طرح جامع مدیریت بحران در ابعاد ملی و شهری به شمار می آید و در مرحله بعد باید برای کاهش ریسک یا کاستن از حجم مخاطره برآورد شده برنامه ریزی و طرح های متنوعی را براساس اولویت بندی ترسیم نمود، مسیر پیموده شده طی سه دهه گذشته و بعد از زلزله های رودبار و بم قابل توجه اما همچنان برای ایمن ماندن در برابر خطر زمین لرزه ناکافی است، شتاب گرفتن برای طی این مسیر نیازمند آن است که طی برنامه ای ملی تمامی کاستی ها و آسیب پذیری ها به ویژه در مناطق پر خطر و دارای تمرکز جمعیت شناسایی شود و طی طرح های قابل سنجش و زمانبندی شده از حجم آسیب پذیری ها کاست و بتدریج ظرفیت های حوزه پیشگیری، آمادگی و مقابله جامعه را ارتقا بخشید. قانون مدیریت بحران کشور که اکنون در دستور کار مجلس قرار دارد، ترسیم کننده چشم انداز آینده و نوعی ریل گذاری برای حرکت در این مسیر است؛ تامین این رکن اساسی در صورت جامع بودن، تضمین کننده موفقیت های آینده برای تحقق اهداف و چشم اندازهای مورد نظر است، کارشناسان و دست اندرکاران این حوزه تاکنون نقطه نظرات خویش را برای تصویب قانونی جامع بیان کرده اند و اکنون پس از سال ها انتظار، چشم به تصمیم مجلس دوخته اند.


DNN