كلان شهر تهران با بيش از ده ميليون نفر جمعيت به لحاظ وجود گسل‌هاي اصلي وفرعي متعدد در مناطق شمالي و جنوبي شهر ،بافتهاي فرسوده ، معابر غيراستاندارد ،تاسيسات ناايمن ، تراكم جمعيتي وساختماني انبوه داراي ظرفيتهاي خطرپذيري بالايي می باشد ، این درحالیست که به منظور پیشگیری و مقابله با بحران در اين كلان شهر 86 نهاد وسازمان داراي مسئوليت بوده ، ضرورت انجام كاركرد گروهی در مواجهه با حوادث و بلاياي طبيعي ، لزوم تعريف مدیریت دانش با جهت بهره گیری از اطلاعات در تصمیم گیری های مدیریتی و وحدت فرماندهی را به عنوان عنصر کلیدی موفقیت در مواجهه با رویدادها و حوادث گذشته فراهم خواهد نمود.

سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران به عنوان یک سازمان دانش محور ، متشکل از افراد متخصص و رهبران هماهنگ کننده قوانین و رویه های مختلف می باشدکه نقش مهمی در ستاد مدیریت بحران دارند .

بر این اساس ضروری می باشد نگهداشت دانش کاربردی سازمان براساس ملاحظات ذیل انجام پذیرد:

• به‌کارگیری مکانیزم‌هایی جهت شناسایی، خلق، تسهیم و کاربرد دانش
• حفظ دانش و مهارت‌های قابل مستندسازی نیروهای قدیمی و در حال بازنشستگی
• ارتقای سطح عملکرد مجموعه از طریق توسعه نظام مدیریت دانش مبتنی بر ملاحظات زیر:
  • خلق و تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده
  • بهبود یادگیری سازمانی پرسنل از طریق تسهیم دانش کاربردی
  • ارتقای سطح عملکردی پرسنل از طریق کاربرد دانش آشکار و مدون در حوزه‌های کاری سازمان
  • عدم نیاز به آموزش‌های چندباره از طریق به‌کارگیری مجدد دانش سازمانی
  • بیشینه‌سازی ارزش سرمایه‌های فکری سازمان و توانمندی مدیریت سرمایه‌های فکری

چشم انداز

به طور خلاصه، چشم انداز استقرار نظام جامع مدیریت دانش در سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران عبارت خواهد بود از:

• استقرار نظام جامع مدیریت دانش، شناسایی روندها و روابط منطقی و علت و معلولی رخدادها و استخراج بهترین راهکارهای مقابله در برابر حوادث می باشد. ساماندهی همسو، همگام و همزمان مدیران، مسئولین، کارشناسان و امدادگران در قبل ، حین و بعد از بحران از یک سو و ارتباط منطقی رخدادهای وابسته در راستای ارائه بهترین و منطقی ترین تصمیم گیری عملیاتی برای تصمیم گیران از سوی دیگر از جمله نتایج مهم مدیریت دانش در این سازمان است.
• ایجاد پایگاه جامع و به هنگام دانش ، جهت تامین دسترسی لحظه ای کلیه بهره برداران مجاز و همچنین واکاوی و استخراج دانش از منابع عظیم داده های اطلاعاتی و آشکارسازی اطلاعات ضمنی و در نهایت ایجاد زمینه برقراری مدیریت مدرن با استفاده از راه کارهای مدیریت دانش در سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران

اثراتی که از تحقق چشم انداز فوق حاصل خواهد آمد، عبارتند از :

• مدیریت دانش به سازمان یاری می کند که اطلاعات مهم را بیابد ، گزینش ، سازماندهی و منتشر کند .
• مدیریت دانش تخصصی است که برای فعالیت هایی چون حل مشکلات ، آموختن پویا، برنامه ریزی راهبردی و تصمیم گیری ضروری است.
• مدیریت دانش ساختاری استاندارد به اطلاعات مورد نیاز در مواقع بحرانی ارائه خواهد داد که باعث می شود رهبران و مسئولان به دانش لازم در زمان و مکان مورد نیاز برای مقابله با بحران استفاده نمایند.
• مدیریت دانش توليد، نشر، تبادل و بكارگيري دانش در بين كاركنان سازمان را به‌وسيله روش‌هاي مختلف، اندازه‌گيري و مورد ارزيابي قرار می دهد ، تا از اين طريق بتوانیم راهكارهاي نيل به اهداف سازماني را كسب كنیم.
• ايجاد ساختاري است ،كه دانش ضمني را به دانش صريح قابل انتقال به ديگران تبديل می کند.
• بهره برداری از دانش سازمان، در فرایندهای سازمانی، ارتقاء بهره وری و کیفیت خدمات را امکان پذیر می نماید.
• مدیریت دانش با رویکرد سیستماتیک خلق ، دریافت ، سازماندهی ، دستیابی و استفاده از دانش و آموخته در سازمان

اهداف

• ایجاد بستری مناسب برای تسهيم تجارب، آموخته ها در زمان مناسب به فرد مناسب
• ایجاد نقشه دانش برای دانستن آنکه در سازمان مدیریت بحران "چه کسی چه چیزی می داند، چه کاری انجام می دهد و در کجا قرار دارد"
• جلوگیری از خرید دانش های موجود و تکراری از داخل و خارج و جلوگيری از بروز خطا و اشتباهات مجدد
• ایجاد بسته های دانش ارزشمند از انجام پروژه های سازمانی
• ابقاء و جلو گیری از خروج دانش پیش از اینکه متخصصان از سازمان بروند یا بازنشسته شوند؛
• شناسایی و توسعه توانمندیها و قابليتهای افراد دانشی سازمان
• بازیابی سریع‌تر اطلاعات و کیفیت بهتر اطلاعات
• کاهش نسخه‌برداری و تکرار مثل «یک نسخه از واقعیت»؛
• صرفه‌جویی یا آزادسازی زمان افراد حرفه‌ای پرمشغله؛
• دسترسی به آخرین تفکر و رایج‌ترین دانش در سازمان
• صرفه‌جویی هم در زمان افراد و هم در پردازش اطلاعات.
• تصمیم گیری دقیق و صحیح در زمان مناسب
• افزایش اثربخشی فرایندها
• کاهش هزینه ، بهبود ، بهبود تصمیم گیری ، انعطاف پذیری بیشتر ، کاهش بار کاری ، افزایش بهره وری، بهبود انگیزه کارکنان

تعاریف

تعریف مدیریت دانش : مدیریت دانش، مدیریت دانایی یا مدیریت اندوخته‌های علمی و تجربی (به انگلیسی: Knowledge management - KM) به معنای در دسترس قرار دادن نظام‌مند اطلاعات و اندوخته‌های علمی و تجربی است، به گونه‌ای که به هنگام نیاز در اختیار افرادی که نیازمند آنها هستند، قرار گیرند تا آنها بتوانند کار روزمره خود را با بازدهی بیشتر و موثرتر انجام دهند. مدیریت دانش شامل یک سری استراتژی و راهکار برای شناسایی، ایجاد، نمایندگی، پخش و تطبیق بینش‌ها و تجارب در سازمان می‌باشد.

دانش تجربی : دانش تجربه و آموختهای است كه در جریان فعاليتهای سازمان توسط افراد كسب ميشوند و دانستن، بکارگيری و ارائه آن توسط همکاران موجب بهبود عملکرد، افزایش كيفيت و كاهش هزینه های سازمان و خلق ارزش افزوده برای ذینفعان سازمان ميگردد.

دانش در سازمان مدیریت بحران

دانش سازمان مدیریت بحران می تواند به صورتهای مختلف باشد که نیاز به بررسی و مطالعه دقیق دارد که به برخی از آنها جهت نشان دادن اهمیت موضوع در ذیل اشاره می شود:

• دانش پروژه: شامل دانش پروژه های راه اندازی شده و نحوه کاربرد آنها است. دانش خود پروژه ، دانش نحوه انجام پروژه به معنی بهترین و مقرون به صرفه ترین روش انجام پروژه می باشد که این نوع دانش ، ساخت یافته و درون سازمان می باشد.
• دانش متخصصان یا خبرگان مدیریت بحران: دانش افراد فعال در سازمان که باعث شکل گیری پروژه ها و خدمات سازمان و عملیات های حین بحران می شوند. که بیشترین فعالیت سازمان در مدیریت دانش، استخراج، مستند سازی و قابل استفاده مجدد نمودن این نوع دانش است.

  انواع دانش خبرگان سازمان مدیریت بحران شهر تهران

  درس آموخته ها ، تجارب اقتباسی ، ایده ها ، خرد ها ، نکته ها و ....

• دانش رهبری: شامل تمام قوانین و فرآیندها و ابزارهای مدیریت بحران برای رسیدن به اهداف سازمان است. این نوع دانش یک دانش درونی است که معمولا توسط افراد سطح اول سازمان تعیین می گردند.
• دانش محیطی: این نوع دانش شامل برداشت هایی است که از یک محیط می توان داشت. این نوع دانش به سختی به شکلی خارجی مشاهده می شود و عموما دانش درونی است.
• دانش اجتماعی: تصویری که از سازمان و یا مجموعه در اذهان شکل می گیرد، دانش اجتماعی است. البته این بخش به بررسی زیادی نیاز دارد که بتوان دانشی که از کلان شهر تهران ، مردم و نحوه عملکرد و رفتاری مردم و یا سازمانهای تخصصی و امدادی در حین بحران دیده می شود را که می تواند به صورت صریح یا ضمنی موجود باشد را شناسایی کرد.